Focus. Kalm. Gedreven vanuit contact.
Loods’ aanpak
1. Ga kopje onder in de omgeving
Verminder de complexiteit die er nou eenmaal is, door allereerst te verkennen. Start niet meteen met het opstellen van een plan of strategie. Integendeel, stel dat uit. Ik zoek samen met jou en het team uit welke mensen de grootste invloed hebben op – of krijgen van - de programma- en projectdoelstellingen of de samenwerking. Daarna weten we, zo goed als mogelijk, wie waar mee bezig is. We zoeken ze vervolgens samen op en praten met ze. We komen achter onze bureaus vandaan, we verkennen ons veld en nemen waar. We maken contact. Pas dan begrijp je beetje bij beetje hun context. Pas dan herken je de belangen van de mensen die er voor jouw opgave toe doen. Je bent je daarna bewust van het systeem waar je deel van uitmaakt. En ja, dit kost tijd. Maar wat is een week of maand op de doorlooptijd van een project of programma? Dit huiswerk levert je veel op. Door vroeg te weten welke stakeholders er toe doen, weet je tijdig waar de pijnpunten liggen, loop je niet achter de feiten aan en ben je ‘lean’ bezig.
2. Naar de essentie. Ontleed je opgave, rafel de uitdaging uit elkaar.
Mijn inzet richt zich op de essentie van de opgave. Ik verleid jou of het programma- en projectteam uit de waan van de dag te stappen. Om in rust van een afstand te kijken naar het waarom van wat jullie aan het doen zijn. Waarom ben je uitdaging aangegaan? Welke waarde wil je - voor een ander of voor de samenleving- toevoegen? Waar dragen jij en jouw team aan bij? Op papier lijkt je programma of project logisch maar dragen jullie inspanningen werkelijk bij aan de doelen? Het zal niet de eerste keer zijn dat ik aanraad om sommige activiteiten uit een programma te schrappen. Omdat ze niet raken aan de essentie van de opgave. Jij raakt daardoor ballast kwijt en het kan kostenbesparend zijn. En de ervaring leert dat het jou en het team kalmte oplevert.
3. Maak de draai naar hen
Je bent vast niet de eerste die de uitdaging of het probleem ervaart en er iets aan wil doen. Mensen uit de omgeving voelen zich er, en misschien al veel langer dan jij, ook bij betrokken. Ik zal jou of het programma- en projectteam regelmatig de vraag stellen: “wie heeft hier baat bij?”. Je krijgt daarmee een helder beeld bij de ‘andere’ eigenaren van de uitdaging of het probleem. Soms hebben zij al heldere beelden bij een oplossing. Ga hen niet uitleggen wat zij kunnen doen om bij te dragen aan ‘jouw’ programma, ‘jouw’ project of samenwerking. Dat werkt averechts. Het is namelijk niet van jou. Het is van jullie. Leg niet uit, maar overleg. Mijn oproep is om het vraagstuk of het probleem dat jij ervaart voor te leggen. Daarna voer je het gesprek over de ambitie die jij hebt en je vraagt of dit een gedeelde ambitie is. Je maakt daarmee de draai. Je snapt dat het gaat over ‘van wie’ het programma of project is, in plaats van ‘voor wie’. Wat levert jou deze houding op? Twee belangrijke baten, namelijk dat mensen die van invloed zijn op jouw project, programma of samenwerking zich eenvoudiger herkennen in het resultaat. En de kwaliteit ervan neemt toe.
4. Hoe ongemakkelijk ook, ga op zoek naar tegengeluid
Ga, hoe ongemakkelijk ook, op zoek naar mensen die anders denken. Je ontmoet andere werkelijkheden, weerstand en conflict. Conflict hoort erbij als je orde komt verstoren en iets met anderen wil bereiken. Als je de vele werkelijkheden ontmoet, wordt het voor iedereen complex en diffuus. Je ontmoet boosheid, apathie, frustratie en doordrammers. Dit is oncomfortabel, zeker als je net zoals ik van harmonie houdt, maar het is zoals het is. Zonder conflict leeft je programma, project of samenwerking niet. Houd de weerstand niet onder de pet. Deel de andere werkelijkheden openlijk met je netwerk. Het gaat er nu om de verschillen in inzichten en belangen te kunnen combineren en te gebruiken voor de essentie van je opgave.